Ik kijk hoe het gaat en lukt het niet dan kieper ik het hele zaakje in een vuilniszak en gooi het weg. Dat is de luxe van een mini-mini landgoed: ik zit straks niet met een metershoge composthoop die niets doet of het verkeerde. Maar dat kan bijna niet want als je de spelregels in acht neemt, is succes een gegeven.
Compost bestaat wanneer drie elementen: voeding, lucht en water verworden tot een luchtige, voedingsrijke, bruine materie zoals je die in zakken bij het tuincentrum koopt.
Als je het goed doet, ruikt een compostbak niet of nauwelijks. Goed doen betekent naast een goede mix van voedingsstoffen ook voldoende lucht toelaten. Hiertoe worden er luchtgaten in de bakken of pakken gemaakt. In mijn vorige blog schreef ik over het maken van een compostbak en -pak.
Ik noemde water. Water? Ja, water. Om compostering te bevorderen is water nodig, niet te veel, niet te weinig. Gedeeltelijk komt dit uit het voedsel, de groene materie, maar je zult waarschijnlijk zelf bij moeten sproeien. Te droge compost composteert niet, te natte rot slechts en gaat stinken.Zie hier meteen oplossingen voor mogelijke problemen.
Om compostering te bespoedigen is een goede luchtcirculatie noodzakelijk. Het is daarom verstandig de container regelmatig te keren of te schudden of over de grond te rollen zodat de gehele inhoud goed met lucht en ook met het aanwezige water in aanraking komt.
Bij een traditionele composthoop gebeurt dit door de hoop 'om te zetten': de onderste compost naar boven halen en de toplaag naar het centrum inwerken. Ik kan me voorstellen dat ik, als de grote bak te vol wordt, ervoor kies de inhoud met een stok dooreen te roeren.
Dat is meteen een goed moment om in te schatten hoever het proces gevorderd is en of ik water, groen of bruin materiaal moet toevoegen of niet. Dat brengt mij bij de voeding: het spul dat in de bak gaat.
Het is te verdelen in groen en bruin materiaal. Het groene materiaal geeft voeding en vocht aan de compost, het bruine zorgt voor structuur. Groen is zacht, vers, nat; bruin verwijst naar dood, droog en hard spul.
Groen materiaal is alles wat groen is uit tuin of keuken. Bladeren, verwelkte bloemen, ongekookte groente- en fruitafval, koffiedrap etc. Bruin materiaal bestaat uit karton, papier, fijngemaakte eierschalen, haar uit je borstel :=), droge bladeren en takjes.Gras schijnt een bijzonder geval te zijn maar ik heb geen gras dus dat is makkelijk. Er zijn mensen die zeggen dat je groen en bruin in lagen, om en om in de bak moet gooien anderen mengen alles door elkaar. Ik ben van de laatste school.
Over de hoeveelheden groen en bruin materiaal zijn de meningen verdeeld. Meer dan verdeeld. Ik heb zulke tegenstrijdige percentages en ingewikkelde formules gezien dat ik ze hier niet ga noemen. Het heeft te maken met de C/N verhouding oftewel de hoeveelheden koolstof en stikstof en dat hangt weer erg af van de ingrediënten die je gebruikt.
Ik kan me hier niet echt druk over maken. Ik zal bijsturen waar nodig. Zodra de inhoud een modderig soepje wordt of gaat de handel stinken dan voeg ik extra kranten of karton (bruin materiaal dus) toe. Als de mix te droog blijft, geef ik wat water en groen voer. Regelmatig keren werkt en eventueel een laagje aarde bovenop de bovenste laag ook. Klik hier om (in het Engels) te lezen over mogelijk andere problemen en oplossingen daarvoor.
Een composthoop of -bak is geen afvalhoop! Gekookte etensresten, botten, vlees, vis, zuivel en vet mogen absoluut niet aan de compostbak worden toegevoegd - al is het maar omdat deze ratten en ander ongedierte aantrekken.
Verder is het eigenlijk een kwestie van gezond verstand: uitwerpselen (ook niet van de meeste dieren!), metaal, kunststof horen niet op een composthoop net zo min als zieke planten of onkruid vol zaad. In geval van twijfel kunt u o.a. deze easy-to-use maar Engelstalige site raadplegen.
Sowieso is het verstandig grove stukken klein te maken alvorens ze bij de rest van het compostmateriaal toe te voegen. Hoe kleiner de voeding, hoe eerder het verteert.
Zo, dat was een hele lap tekst maar feitelijk is het heel makkelijk: zorg dat de container luchtgaten bevat en begin met een goede grondlaag van papier, karton, lege toiletrollen, twijgjes en eventueel stukken oud tapijt.
Voeg dan van alles toe waarvan je denkt of weet dat het redelijk snel verteert: koffiefilters met drap, het klokhuis van je appeltje, broodkruimels, groente-, uien- en aardappelschillen, theezakjes, tuinafval, kapotgescheurde muesli dozen, gebroken eierschalen. Vergeet niet ook bruin materiaal toe te voegen.
Goede compost moet broeien om te verteren. Ik heb geen idee of de afmetingen van mijn compostmakers dat mogelijk maken. Ik hoop op nog wat warme dagen :=). Water en lucht heb ik al besproken. Iedere dag of paar dagen of week het pak even schudden of omdraaien, de bak even oppakken en schudden of rollen of met een stok omwoelen.
Het duurt een paar maanden, ik las van zes weken tot zes maanden of een jaar maar dan is de compost klaar voor gebruik.
Kate
9 augustus 2010
1) Mocht u meer willen lezen over composteren, surf dan gerust verder: een goede Nederlandstalige brochure over composteren in vaten en bakken vindt u hier.
Hallo, voor kompost heb je ook wormen nodig, te kopen bij een dierenzaak, de visafdeling, wormen om aan de haak te doen dus, vaak weten de verkoper/ster wel wat je bedoelt als je zegt dat het voor de compost bak is...
BeantwoordenVerwijderengroet, juliette/amber
Dank je Juliette/Amber, je hebt gelijk natuurlijk. Ben stiekem wel verbaasd dat die wormen er niet uit zichzelf komen... Misschien omdat ik een stadsmeisje ben :-).
BeantwoordenVerwijderenMaar, toevallig (toeval bestaat niet) is het onderwerp wormen de laatste tijd een paar keer ter sprake gekomen en het staat op het programma.
Niet eens voor hier op het landgoed maar voor in de aarde van de verhoogde borders op het terras van mijn moeder. Om de kwaliteit en afwatering en nou ja luchtigheid te bevorderen.
Kate
x